Çok genel bir yaklaşımla yanıt vereceğim. Ekonomide üretici olarak var olmak, verimlilikle doğrudan alakalı bir konudur. Düşük verimle karlı olmanızı sağlayacak önlemleriniz varsa ve sizi koruyorsa, kısa dönemde karlı da olmanız mümkündür. Ama uzun dönemde bu mümkün değildir. Biz bunu en iyi bilen ülkelerden biriyiz. Cumhuriyetten sonra uzun bir süre, suni teneffüsle birçok iş yaptık. Ama artık dünya bunu kaldırmıyor. Verimlilik, en az eforla en çok işi yapmak, kritik bir fark haline geliyor. Bu açıdan bakacak olursak, mağazaya gittiğimde kasada gördüğüm onlarca POS cihazı karşısında hayrete düşüyorum. Kasiyer çocuk telaş içinde bir şey yapmaya çalışıyor, müşteri “XXX bankasının kartını kullanacağım” diyor… Dışarıda baktığınız zaman, hayli verimsiz ve karışık bir durum olduğunu hissediyorsunuz. Ama Ortak POS’ta böyle bir durum yok. İşlemi tek hamlede hallediyorsunuz. Zamandan ve efordan kazanıyorsunuz. Sisteme katılanlar da “paylaşarak” kazanıyor. Dolayısıyla bana soracak olursanız, bunu yapmak, birleşmek gerekiyor.
Aslına bakacak olursanız, birleşmenin her çeşidinde geldiğimiz nokta, bizim kültürümüzle yakından ilgili: “Küçük olsun, benim malım olsun, benden sonra da çocuklarıma kalsın” diyen bir anlayışımız var. İşten bir hisse alıp, bunları daha sonra çocuklarımıza kalacak şekilde büyütmeye bile sıcak bakmıyoruz. O bakımdan, POS’ların birleşmesi de biraz bu kültürel doku ile ilgili olabilir. İş değil, kültür tıkanıyor.